डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांबद्दल नोबेल पुरस्कार विजेत्यांचे विचार

समता आणि सामाजिक न्यायाचे पुरस्कर्ते आणि जागतिक विचारवंत डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी जगभरातील कोट्यवधी लोकांना प्रभावित केले आहे.

Nobel laureates views on Dr Ambedkar

  यह लेख हिंदी में पढ़े  

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्यापासून प्रभावित झालेल्यांमध्ये केवळ शोषित, पीडित लोकच नाही तर जगप्रसिद्ध व्यक्ती, सामाजिक कार्यकर्ते, विचारवंत आणि नोबेल पारितोषिक विजेते यांचा देखील समावेश आहे.

हे नोबेल पारितोषिक विजेते आपल्या विचारांमधून बाबासाहेबांच्या कार्याचा, संघर्षाचा आणि विचारांचा गौरव करतात, आणि त्यांची कथने डॉ. आंबेडकरांच्या वैश्विक मान्यतेची साक्ष देतात.

दुसरीकडे जातिव्यवस्थेवर विपुल लेखन करणाऱ्या रवींद्रनाथ टागोरांनी त्यांच्या कोणत्याही लेखनात डॉ. आंबेडकरांचा उल्लेखही केला नाही. टागोर (1861-1941) हे नोबेल पुरस्कार मिळवणारे पहिले भारतीय होते.

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे सामाजिक क्षेत्रातील कार्य अतुलनीय आणि अजोड आहे, त्यासोबत त्यांचे भारताच्या अर्थकारणातही भक्कम योगदान आहे. त्यामुळे बाबासाहेबांना सुद्धा शांततेच्या किंवा अर्थशास्त्राच्या नोबेल पारितोषिकाने सन्मानित करायला हवे होते.

या लेखामध्ये नोबेल पुरस्कार विजेत्यांनी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांबद्दल काय विचार मांडले आहेत, हे तुम्हाला बघायला मिळेल.

• डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्यावर प्रभाव टाकणाऱ्या व्यक्ती

 

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांबद्दल नोबेल पारितोषिक विजेत्यांचे विचार

Nobel laureates views on Dr Ambedkar

गुन्नार मर्डाल

“All over the world, the memory of B.R. Ambedkar will live forever as a truly great Indian in the generation which laid down the direction of independent India.” – Gunnar Myrdal

• डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर माझे प्रेरणास्थान आहेत – नाना पाटेकर
  

 

दलाई लामा यांनी बाबासाहेबांचा उल्लेख अनेकदा आपल्या भाषणांमध्ये, आपल्या चर्चांमध्ये केलेला आहे. बौद्ध धर्माचे विश्वविख्यात धर्मगुरू आणि विद्वान परम पावन चौदावे दलाई लामा म्हणतात की,

“डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी बौद्ध धर्मासाठी जे योगदान दिले आहे ते अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे. आणि ते निघून गेल्यानंतर त्यांचे आदर्श आणि त्यांच्या शिकवणीनुसार जगणे हीच त्यांना सर्वश्रेष्ठ आदरांजली ठरेल.”

दुसऱ्या एका ठिकाणी – औरंगाबादला झालेल्या जागतिक बौद्ध धम्म परिषदेमध्ये दलाई लामा म्हणतात की,

“डॉ. आंबेडकर हे एक महानायक आहेत. डॉ. आंबेडकर यांचे भारतीय बौद्ध धर्माच्या पुनरुत्थानामध्ये अत्यंत महत्त्वाचे स्थान आहे. डॉ. आंबेडकर समतेचा पुरस्कार करणारे व जातीवर आधारित भेदभावाची व्यवस्था नाकारणारे महान नेते होते. जाती व्यवस्था हा भारताला लागलेला मोठा रोग आहे…” Nobel laureates views on Dr Ambedkar

• मुझे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर से बहुत प्रेरणा मिली है – आमिर खान
  

 

नेल्सन मंडेला

• अधिक विचार – डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांबद्दल नेल्सन मंडेला यांचे विचार

 

 डॉ. अमर्त्य सेन

अमर्त्य कुमार सेन (जन्म 1933) हे भारतीय अर्थशास्त्रज्ञ आणि तत्त्वज्ञ आहेत. 1998 मध्ये, त्यांना अर्थशास्त्राचा नोबेल पुरस्कार प्रदान करण्यात आला. “Dr. Ambedkar is the father of my economics” असे त्यांनी म्हटले आहे.

अमर्त्य सेन यांच्यावर बाबासाहेबांचा मोठा प्रभाव असून ते बाबासाहेबांना आपले गुरु मानतात, आणि कदाचित बाबासाहेबांच्या प्रेरणेतून त्यांनी बौद्ध धर्माचे अनुयायीत्व स्वीकारले आहे. त्यांनी बाबासाहेबांचा उल्लेख अनेकदा आपल्या भाषणांमध्ये, आणि आपल्या चर्चांमध्ये केलेला आहे.

अमर्त्य सेन म्हणतात की,

“डॉ. आंबेडकर अर्थशास्त्रामध्ये माझे गुरू आहेत. ते दलित व शोषितांचे खरे आणि प्रसिद्ध महानायक आहेत. त्यांना आजपर्यंत जो मान-सन्मान मिळाला आहे, ते त्या पेक्षाही खूप जास्तचे हक्कदार आहेत. भारतात ते अत्यंत वादग्रस्त आहेत. परंतु त्यांच्या जीवन आणि व्यक्तिमत्वात काहीही विवादायोग्य नाही. जे त्यांच्या टीकेमध्ये म्हटले जाते, ते पूर्णपणे वास्तवापलीकडील आहे. अर्थशास्त्राच्या क्षेत्रात त्यांचे योगदान फार प्रभावी आहे. त्यासाठी त्यांना सदैव स्मरणात ठेवले जाईल.”

बराक ओबामा

बराक ओबामा (जन्म 1961) हे अमेरिकेचे 44 वे राष्ट्रपती असून त्यांनी 2009 ते 2017 पर्यंत राष्ट्राध्यक्ष म्हणून काम केले. त्यांना 2009 चा नोबेल शांतता पुरस्कार प्रदान करण्यात आला आहे.

अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष बराक ओबामा यांनी 8 नोव्हेंबर 2010 रोजी नवी दिल्लीतील भारतीय संसदेला संबोधित केले.  संसदेतील आपल्या या भाषणात ते म्हणाले की,

“तुम्ही कोण आहात, कुठून आलात हे तितकं महत्त्वाचं नाही, प्रत्येक मनुष्य त्याची क्षमता वापरू शकतो, जसे डॉ. आंबेडकरांनी स्वत:च्या आयुष्याची उंची गाठली आणि भारत देशाचे संविधान लिहून सर्वसामान्यांना त्यांचा हक्क मिळवून दिला.”

• डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे 130 प्रेरणादायी सुविचार

 

कैलाश सत्यार्थी

कैलाश सत्यार्थी (जन्म 1954) हे एक भारतीय समाजसेवक आहेत, ज्यांनी भारतातील बालमजुरीविरुद्ध मोहीम चालवली आणि शिक्षणाच्या सार्वत्रिक हक्काचे समर्थन केले. त्यांना 2014 मध्ये नोबेल शांती पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. – Nobel laureates views on Dr Ambedkar

2017च्या आंबेडकर जयंतीनिमित्त केलेल्या भाषणामध्ये, डॉ आंबेडकर यांच्या बद्दल कैलास सत्यार्थी म्हणतात की,

“डॉ. आंबेडकर हे एक असे ज्योतिपुंज आहेत, ज्यांचा जन्म महूच्या एका छोट्याशा ठिकाणी झाला आणि आज तो ज्योतिपुंज इतका विशाल झाला आहे की त्याच्या प्रकाशाला बांधले जाऊ शकत नाही – ना कोणत्या जातीच्या नावाने, ना कोणत्या धर्माच्या नावाने, येथपर्यंत की ना कोणत्या राष्ट्राच्या नावाने.”

पुढे कैलास सत्यार्थी म्हणाले की, “बाबासाहेब हे असे महापुरुष होते की ज्यांनी अत्युच्च शिक्षण घेतले. त्यांनी आपल्या प्रतिभेने, बुद्धीने, प्रज्ञेने, करुणेने असे स्थान प्राप्त केले, जे समाजातील आवश्यक त्या सुधारणांचे व्यवस्थेत रूपांतर करण्यास सक्षम असेल.”

• गौतम बुद्धांबद्दल स्वामी विवेकानंदांचे विचार

 

सारांश

नोबेल पुरस्कार विजेत्यांचे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांबद्दल विचार (Nobel laureates views on Dr Ambedkar) सांगणारा हा लेख तुम्हाला कसा वाटला हे आम्हाला जरूर कळवा.

या लेखात नसलेल्या एखाद्या अन्य नोबेल पुरस्कार विजेत्याने बाबासाहेबांबद्दल मत व्यक्त केलेले तुम्हास माहिती असेल तर तेही तुम्ही आम्हाला कळवू शकता.

याशिवाय तुमच्या काही सूचना असतील तर त्या ही तुम्ही आम्हाला कॉमेंट बॉक्समध्ये किंवा ईमेल द्वारे लिहून सांगू शकता. धन्यवाद.

 

हे ही वाचलंत का?

• मराठी बौद्ध कलाकार यांची यादी
• डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी समाजासाठी स्थापन केलेल्या संस्था
• अण्णा भाऊ साठे यांची Wikipedia वर आहे प्रचंड लोकप्रियता; मिळालेत 10 लाखांपेक्षा जास्त views
• Wikipedia : 2021 मध्ये ‘मराठी विकिपीडिया’वर सर्वाधिक लोकप्रिय व्यक्ती कोण? जाणून घ्या…
• बौद्ध धर्माशी संबंधित 70+ रंजक गोष्टी आणि महत्त्वपूर्ण माहिती
• डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर विषयक विविध लेख
• ‘धम्म भारत’चे अन्य लेख वाचा

 

‘धम्म भारत’ वर मराठी, हिंदी आणि इंग्रजीमध्ये लेख लिहिलेले आहेत:

• मराठी लेख येथे वाचा
• हिंदी लेख येथे वाचा
• इंग्रजी लेख येथे वाचा

---

मैत्रिणींनो व मित्रांनो, अशाच प्रकारचे लेख वाचण्यासाठी आणि धम्म भारतच्या नव-नवीन लेखांचे notifications मिळवण्यासाठी उजवीकडील खालील बाजूस असणाऱ्या लाल रंगतील bell icon ला क्लिक करा.