डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांवर निघालेत 15+ चित्रपट; Films about Dr Ambedkar

भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्यावर विविध भाषेत अनेक चित्रपटांची निर्मिती करण्यात आलेली आहे. चित्रपट निर्माते-दिग्दर्शकांनी बाबासाहेबांना आपापल्या परीने दाखवण्याचा प्रयत्न केला आहे, आणि बाबासाहेबांची व्यक्तिरेखा साकारणाऱ्या कलाकारांनी त्याच धाडसाने आणि जोमाने पडद्यावर बाबासाहेबांना जीवंत केले. – films about dr ambedkar

 इस लेख को हिंदी में पढ़ें 

  Read this article in English  

films based on dr ambedkar
विविध चित्रपटांमध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची व्यक्तिरेखा साकारणारे अभिनेते – (वरील ओळ, उजवीकडून डावीकडे) माम्मुट्टी, विष्णुकांत बीजे, कृष्णानंद, आकाश खुराना, अज्ञात, (खालील ओळ) सागर तळाशीकर, गणेश जेथे, नारायण दुलारे, सिद्धनाक कर्णिक, व श्याम भीमसारीया. Actors who played Dr B R Ambedkar in films.

डॉ. भीमराव रामजी आंबेडकर ज्यांना लोक आदरपूर्वक डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर म्हणतात, त्यांचा जन्म १४ एप्रिल १८९१ रोजी झाला आणि ६ डिसेंबर १९५६ रोजी त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. परंतु मोठ्या पडद्यावर त्यांना बर्‍याचदा जिवंत केले गेले आहे. या लेखामध्ये अशाच बाबासाहेबांशी संबंधित १५ पेक्षा जास्त चित्रपटांबद्दल आपण जाणून घेणार आहोत.

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या जीवनावर आणि विचारधारेवर आधारित अनेक चित्रपटांची निर्मिती करण्यात आलेली आहे. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्यावर आतापर्यंत मुख्यधारेचे एकूण १२ चित्रपट बनवले गेले आहेत. त्यापैकी ७ चित्रपट हे एकट्या मराठीमध्ये आहेत, त्यानंतर कन्नडमध्ये ३, तेलगूमध्ये आणि इंग्रजीमध्ये प्रत्येकी १ चित्रपट बनवला गेला आहे. films about dr ambedkar

 

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांवरील चित्रपट – films about Dr Ambedkar

1. भीम गर्जना (Bhim Garjana) :

films based on dr ambedkar
भीम गर्जना चित्रपट; स्रोत: YouTube

भीम गर्जना हा १९९० मधील एक मराठी चित्रपट आहे. या चित्रपटाचे दिग्दर्शन विजय पवार यांनी केले आहे, तर चित्रपटाच्या निर्मात्या नंदा पवार या होत्या. या चित्रपटामध्ये बाबासाहेबांची प्रमुख भूमिका अभिनेता कृष्णानंद यांनी साकारली होती, तर अभिनेत्री प्रथमा देवी यांनी रमाबाई आंबेडकर यांची भूमिका साकारली होती. हा डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर यांच्यावर बनवण्यात आलेला पहिला चित्रपट आहे. हा डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांचा मराठी चित्रपट एक उत्कृष्ट स्वरूपाचा चित्रपट आहे, आणि यात बाबासाहेबांची भूमिका उत्तम प्रकारे साकारलेली आहे. films about dr ambedkar

 

2. बालक आंबेडकर (Balak Ambedkar) :

films based on dr ambedkar
बालक आंबेडकर चित्रपट ; स्रोत: IMDb

बालक आंबेडकर हा १९९१ मध्ये प्रदर्शित झालेला एक कन्नड चित्रपट आहे. या चित्रपटाचे दिग्दर्शन बसवराज केस्थर यांनी केले आहे. हा डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांच्या बालपणीच्या जीवनावर आधारित चित्रपट होता. यात बालक भीमराव आंबेडकरांची भूमिका बाल अभिनेता चिरंजीवी विनय यांनी साकारली होती. 

 

3. डॉ. आंबेडकर (Dr. Ambedkar) :

Ambedkar film
“Dr. Ambedkar” Telugu film 1992 (google image)

डॉ. आंबेडकर हा तेलुगू चित्रपट आहे, जो 25 सप्टेंबर 1992 रोजी प्रदर्शित झाला होता. चित्रपटाचे दिग्दर्शन परपल्ली भारत यांनी केले आहे, तर चित्रपटाचे निर्माते डॉक्टर पद्मावती आहेत. अभिनेता आकाश खुराणा याने बाबासाहेबांची भूमिका साकारली होती तर अभिनेत्री नीना गुप्ताने रमाबाई आंबेडकरांची भूमिका साकारली होती. रोहिणी हट्टांडीनेही या चित्रपटात काम केले आहे. या चित्रपटाचे शूटिंग 28 दिवस चालले होते. यामध्ये S.P. बाल सुब्रमण्यम यांनी पार्श्वगायन केले आहे. films about dr ambedkar

 

4. युगपुरुष डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर (Yugpurush Dr. Babasaheb Ambedkar) :

Yugpurush Dr. Babasaheb Ambedkar film poster
युगपुरुष डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर चित्रपट ; स्रोत : National Film Archive of India

युगपुरुष डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हा 1993 मध्ये प्रदर्शित झालेला मराठी चित्रपट आहे. या चित्रपटाची निर्मिती माधव लेले आणि दिग्दर्शन शशिकांत नलावडे यांनी केले होते. या चित्रपटात डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची भूमिका अभिनेता नारायण दुलाके यांनी साकारली होती. अनंत वर्तक, अशोक घरत, अस्मिता घरत, उपेंद्र दाते, चित्रा कोप्पीकर यांनीही चित्रपटात काम केले आहे. चित्रपटात ‘खरा तो एकच धर्म जगाला प्रेम अर्पावे’, ‘जय भीमा’, ‘शुभंकरा तुज कोटी कोटी प्रणाम’ ही गाणी शाहीर साबळे, अनिरुद्ध जोशी, राजेंद्र पै यांनी गायली आहेत. युगपुरुष डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर हा बाबासाहेबांवरील तिसरा आणि मराठीतील दुसरा चित्रपट आहे.

 

5. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर – द अनटोल्ड ट्रुथ (Dr. Babasaheb Ambedkar – The Untold Truth) :

films based on dr ambedkar
डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर चित्रपट; स्रोत : discogs

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर : द अनटोल्ड ट्रुथ हा 2000 मधील जब्बार पटेल दिग्दर्शित इंग्लिश चित्रपट आहे. यामध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची भूमिका अभिनेता मामुट्टी (Mammootty) यांनी साकारली होती, तर प्रसिद्ध अभिनेत्री सोनाली कुलकर्णी यांनी रमाबाई आंबेडकर यांची भूमिका साकारली होती, तर मृणाल कुलकर्णी यांनी बाबासाहेबांची दुसरी पत्नी सविता आंबेडकर यांची भूमिका केली होती.

हा चित्रपट इंग्रजी व्यतरिक्त हिंदी, मराठी, तमिळ, तेलुगू, पंजाबी, बंगाली, उडिया, गुजराती यासारख्या अनेक भाषांमध्ये डब झालेला आहे. Best Feature Film in English, Best Actor (मामुट्टी), Best Art Direction (नितीन देसाई) असे तीन राष्ट्रीय पुरस्कार या चित्रपटाला मिळाले आहेत.

बुद्धं शरणं गच्छामि, कबीर कहे ये जग अंधा, मन लागो मेरा यार, भीमाईच्या वासराचा रामजीच्या लेकराचा यासारखी उत्कृष्ट गीते या चित्रपटात आहेत. चित्रपटासाठी सुमारे 10 कोटी रुपये खर्च झाला. या चित्रपटाची शूटिंग करताना 100 आंबेडकरी विचारवंतांचे सहकार्य सुद्धा घेतले गेले होते. भीम जयंतीदिनी आणि महापरीनिर्वाण दिनी डॉ बाबासाहेब आंबेडकर मराठी चित्रपट महाराष्ट्रातील सरकारी दूरचित्रवाहिन्यांवर प्रसारित केला जात असतो.

films about dr ambedkar

 

6. डॉ. बी. आर. आंबेडकर (Dr. B. R. Ambedkar) :

films based on dr ambedkar
डॉ. बी. आर. आंबेडकर चित्रपट; स्रोत : Kannada Store

डॉ. बी.आर. आंबेडकर हा 30 डिसेंबर 2005 रोजी प्रदर्शित झालेला आणि शरण कुमार कब्बूर दिग्दर्शित कन्नड भाषेतील चित्रपट आहे. या चित्रपटात डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची भूमिका अभिनेते विष्णुकांत बी.जे. यांनी साकारली होती. अभिनेत्री तारा हिने बाबासाहेबांच्या पहिल्या पत्नी रमाबाईची भूमिका साकारली होती तर अभिनेत्री भव्या हिने दुसरी पत्नी सविता आंबेडकर यांची भूमिका साकारली होती.

या चित्रपटाला तीन पुरस्कार मिळाले आहेत – कन्नड राज्य चित्रपट पुरस्कार (2005-06), सर्वोत्कृष्ट डबिंग कलाकार (पुरुष) – रवींद्रनाथ, आणि परीक्षकांकडून विशेष सन्मान पुरस्कार. गायक नंदिता, अभिमान, शंकर शानभाग आणि गुरुमूर्ती यांनी चित्रपटासाठी पार्श्वगायन केले, तर अभिमान रॉय यांनी चित्रपटासाठी संगीत दिले.

 

7. पेरियार (Periyar) :

Ambedkar in Periyar film
‘पेरियार’ चित्रपटातील दृश्य, ज्यामध्ये पेरियार यांच्यासोबत बाबासाहेब दिसत आहेत. (Twitter )

पेरियार हा 2007 चा तमिळ भाषेतील चित्रपट आहे, जो समाजसुधारक आणि तर्कवादी पेरियार ई.व्ही. रामासामी यांच्या जीवनावर आधारित आहे. या चित्रपटाचे दिग्दर्शन ज्ञान राजसेकरन यांनी केले होते. या चित्रपटात अभिनेते मोहन रमण यांनी डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर यांची भूमिका साकारली होती, तर प्रसिद्ध अभिनेते सत्यराज यांनी पेरियार यांची भूमिका साकारली होती. हा तोच सत्यराज आहे ज्याने बाहुबलीमध्ये कटप्पा  ही प्रसिद्ध व्यक्तिरेखा साकारली होती.

पेरियार यांच्यावर डॉ. आंबेडकरांचा खूप प्रभाव होता. या दोघांच्या अनेकदा भेटी सुद्धा झालेल्या आहेत. पेरियार यांनी एकदा आपल्या अनुयायांना सांगितले होते, “जर कदाचित मी जगात मी नाही राहिलो तर तुम्हाला कोणाला ‘पिता’ मानायचे असेल तर ते तुम्ही फक्त डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर यांनाच माना, व त्यांच्याच शिकवणीनुसार मार्गक्रमण करा.films about dr ambedkar

 

8. डेबू (Debu) :

films based on dr ambedkar
‘डेबू’ मधील डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची व्यक्तिरेखा ; स्रोत : YouTube

डेबू हा नीलेश जळमकर दिग्दर्शित 2010 चा मराठी चित्रपट आहे. हा चित्रपट संत गाडगे बाबा यांच्या जीवनावर आधारित असून अभिनेते मोहन जोशी यांची मुख्य भूमिका होती. यात डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे चरित्रही दाखवण्यात आले आहे. गाडगे बाबांवर डॉ.बाबासाहेब आंबेडकरांचा खूप प्रभाव होता, आणि दोघेही अनेकदा अनेकदा भेटी झालेल्या आहेत.

 

9. रमाबाई भिमराव आंबेडकर (रमाई) (Ramabai Bhimrao Ambedkar (Ramai)) :

रमाबाई भिमराव आंबेडकर (रमाई) चित्रपट – shemaroo

रमाबाई भीमराव आंबेडकर (रमाई) हा प्रकाश जाधव दिग्दर्शित रमाबाई आंबेडकरांवर आधारित मराठी चित्रपट आहे. हा चित्रपट 4 नोव्हेंबर 2010 रोजी प्रदर्शित झाला. अभिनेत्री निशा परुळेकर हिने रमाबाईंची मुख्य भूमिका साकारली आहे, तर डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची भूमिका अभिनेता गणेश जेठे यांनी केली आहे. शकुंतला जाधव, विजय सरतापे, नंदेश उमप, कोरस या गायकांनी या चित्रपटात पार्श्वगायन केले आहे. रमाबाई आंबेडकर यांच्या जीवनावर बनलेला हा पहिलाच चित्रपट असून, याशिवाय रमाबाईंवर आणखी दोन चित्रपट बनले आहेत. films about dr ambedkar

 

10. रमाबाई (Ramabai) :

films based on dr ambedkar
रमाबाई चित्रपट ; स्रोत : English Wikipedia

रमाबाई हा एम. रंगनाथ दिग्दर्शित 2016 चा कन्नड भाषेतील चित्रपट आहे. रमाबाई आंबेडकर यांच्यावर आधारित हा दुसरा चित्रपट आहे. या चित्रपटात डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर यांची भूमिका अभिनेते सिद्धाराम कर्णिक यांनी केली होती, तर रमाबाई आंबेडकर यांची भूमिका अभिनेत्री यागना शेट्टीने केली होती. अभिनेता ऑडिटर श्रीनिवास, नागराज, बँक जनार्दन, सुमथी श्री, मायसोर रामानंद यांनीही चित्रपटात काम केले आहे. के कल्याण यांनी चित्रपटाला संगीत दिले आहे. हा चित्रपट 14 एप्रिल 2016 रोजी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या 125 व्या जयंतीदिनी प्रदर्शित झाला.

 

11. बोले इंडिया जय भीम (Bole India Jai Bhim) :

films based on dr ambedkar
बोले इंडिया जय भीम चित्रपटस्रोत : YouTube

बोले इंडिया जय भीम : बाबु हरदास एल. एन. यांचा संघर्षमय प्रवास हा 7 ऑक्टोबर 2016 रोजी प्रदर्शित झालेला सुबोध नागदेवे दिग्दर्शित मराठी चित्रपट आहे. या चित्रपटाचे निर्माते जितेंद्र खुशालदास दोशी आणि धनंजय गलानी आहेत. हा चित्रपट डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे अनुयायी आणि समाजसुधारक एल.एन. हरदास यांच्या जीवन कार्यावर आधारित आहे. यामध्ये डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर यांची भूमिका अभिनेते श्याम भीमसारिया यांनी केली होती, तर हरदास यांची प्रमुख भूमिका अभिनेता अमोल चिव्हाणे याने साकारली होती. सुप्रसिद्ध अभिवादन जय भीम हरदास यांनी सुरू केले. दिनेश अर्जुन यांनी चित्रपटाला संगीत दिले आहे, तर गायक जावेद अली आणि बेला शेंडे यांनी चित्रपटात गाणी गायली आहेत.

 

12. सरणं गच्छामि (Saranam Gacchami) :

films based on dr ambedkar
शरणं गच्छामि चित्रपटस्रोतSocial News XYZ
films based on dr ambedkar
शरणं गच्छामि चित्रपटामध्ये नायक आणि बाबासाहेब संवाद साधताना ; स्रोत : YouTube

शरणं गच्छामि” हा सन २०१७ मधील प्रेम राज (Prem Raj) दिग्दर्शित, भारतीय संविधानावर आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांच्या विचारांवर आधारित एक तेलुगू चित्रपट आहे. “आंबेडकर सरणं गच्छामि(Ambedkar Saranam Gacchami) हे चित्रपटाचे एक गाणे असून त्यात डॉ. आंबेडकर यांचीही व्यक्तिरेखा दाखवली गेली आहे. या चित्रपटात मुख्य कलाकार नवीन संजय (Navin Sanjay) व तनिष्का तिवारी (Tanishq Tiwari) हे होते. हा डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांचा चित्रपट हिंदीमध्ये आढळून येत नाही, तथापि याचे तमिळमध्ये डबिंग झाले आहे.

 

13. बाळ भिमराव (Bal Bhimrao) :

films based on dr ambedkar
बाळ भिमराव चित्रपटस्रोत : YouTube

बाळ भिमराव हा 9 मार्च 2018 रोजी प्रदर्शित झालेला मराठी चित्रपट आहे. या चित्रपटाचे दिग्दर्शक प्रकाश नारायण जाधव होते. बालकलाकार मनीष कांबळे याने बालक भीमराव आंबेडकर यांची भूमिका साकारली होती. या चित्रपटात मोहन जोशी, विक्रम गोखले, किशोरी शहाणे, निशा भगत आणि प्रेमा किरण यांच्याही भूमिका आहेत. शंकर महादेवन आणि सुरेश वाडकर यांनी चित्रपटात गाणी गायली आहेत. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या बालपणीच्या जीवनावरील हा दुसरा चित्रपट आहे.

 

14. रमाई (Ramai) :

films based on dr ambedkar
रमाई चित्रपट; स्रोत : MarathiMovieWorld.com

रमाई हा बाळ बागराळे दिग्दर्शित 2019 चा मराठी चित्रपट आहे. रमाबाई आंबेडकर यांच्यावरील हा तिसरा चित्रपट आहे. प्रा. प्रगती खरात, मनीषा मोटे आणि चंद्रकांत खरात यांनी निर्मिती केली होती. या चित्रपटात अभिनेत्री विणा जामकर यांनी रमाबाईंची प्रमुख भूमिका केली होती, तर अभिनेता सागर तळाशीकर यांनी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची भूमिका साकारली होती. अरुण नलावडे, स्वनील राजशेखर, प्रफुल्ल सामंत, प्रकाश धोत्रे यांचाही या चित्रपटात समावेश होता. आनंद शिंदे, नंदेश उमप, साधना सरगम, रवींद्र साठे आणि विजय सरतापे यांनी चित्रपटाची गाणी गायली आहेत, तर भीमराव धुळबुळू आणि गोपाल कबनुरक हे गीतकार होते. हा चित्रपट 12 एप्रिल 2019 रोजी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या 128 व्या जयंतीनिमित्त प्रदर्शित झाला.

 

डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकरांचे चित्रपट

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांशी संबंधित अन्य चित्रपट

15. जोशी की कांबळे (Joshi ki Kamble) :

films based on dr ambedkar
कांबळे कुटुंबाकडून जोशी कुटुंबाकडे जाण्यापूर्वी चित्रपटाचा नायक बुद्ध व बाबासाहेब या आपल्या दैवतांना वंदन करतानाचे दृश्य; स्रोत : YouTube

जोशी की कांबळे हा 2008 चा शेखर सरतांडेल दिग्दर्शित मराठी चित्रपट आहे. चित्रपटाचा नायक संजय कांबळे [अमेय वाघ] हा एक आंबेडकरी युवक आहे, जो बौद्ध अनुसूचित जातीच्या कुटुंबात [कांबळे परिवार] वाढला आहे , परंतु त्याचे जैविक पालक हिंदू ब्राह्मण [जोशी परिवार] आहेत. आरक्षण आणि जातिव्यवस्थेच्या मुद्द्यांवरही हा चित्रपट भाष्य करणारा आहे. भीमरावांचा जयजयकार हे भीम गीत या चित्रपटात आहे. तसेच या चित्रपटात रामदास आठवले यांची विशेष भूमिका आहे.

 

16. शूद्र : द राइझिंग (Shudra : The Rising) :

films based on dr ambedkar
शूद्र : द राइझिंग चित्रपट ; स्रोत : Bollywood Hungama

शूद्र : द राइझिंग हा 2012 मधील प्रदर्शित झालेला एक हिंदी चित्रपट आहे. याचे दिग्दर्शन संजीव जयस्वाल यांनी केले आहे. हा चित्रपट शूद्रांच्या जीवनाचे वर्णन करीत असला तरी तो डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांना समर्पित केलेला आहे. या चित्रपटात ‘जय जय भीम‘ हे लोकप्रिय भीमगीत सुद्धा आहे.

 

17. अ जर्नी ऑफ सम्यक बुद्ध (A Journey of Samyak Buddha) :

films based on dr ambedkar
अ जर्नी ऑफ सम्यक बुद्ध चित्रपट; स्रोत : A Journey of samyak Buddha fb page

अ जर्नी ऑफ सम्यक बुद्ध हा प्रवीण दामले दिग्दर्शित 2013 चा हिंदी चित्रपट आहे. गौतम बुद्धांच्या जीवनावरील हा एक उत्कृष्ट चित्रपट असून त्यांची भूमिका अभिनेते अभिषेक उराडे याने साकारली आहे. हा चित्रपट डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या द बुद्ध अँड हिज धम्म या पुस्तकावर आधारित आहे. हा देखील डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांना समर्पित चित्रपट आहे.

 

18. जय भीम (Jai Bhim)

jai bhim film
जय भीम – livelaw.in

जय भीम हा टी.जे. ज्ञानवेल दिग्दर्शित 2021चा तमिळ-भाषेतील चित्रपट आहे आणि ज्योतिका आणि तो सूर्या यांनी 2D एंटरटेनमेंट अंतर्गत निर्मित केला आहे. चित्रपटात सूर्या (suriya), लिजोमोल जोस, के. मणिकंदन, राजिशा विजयन, प्रकाश राज, राव रमेश आणि इतर सहाय्यक भूमिकेत आहेत. 1993 मधील एका सत्य घटनेवर आधारित, ज्यामध्ये न्यायमूर्ती के. चंद्रू यांनी लढलेल्या खटल्याचा समावेश आहे, ते इरुलर जमातीतील जोडपे सेंगेनी आणि राजकन्नू यांच्या जीवनाभोवती फिरते. या चित्रपटाचे नाव “जय भीम” हे सर्वपरिचित आहे, जे सामाजिक व आंबेडकरी चळवळीतील एक महत्त्वाचे घोषवाक्य वा नारा आहे. चित्रपटाचा नायक चंद्रू हा डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांच्या विचारांपासून प्रेरित झालेला दाखवण्यात आलेला आहे.

 

19. द बॅटल ऑफ भीमा कोरेगाव (The Battle of Bhima Koregaon) :

films based on dr ambedkar
द बॅटल ऑफ भीमा कोरेगाव चित्रपट; स्रोत : Ramesh Thete Films

द बॅटल ऑफ भीमा कोरेगाव हा रमेश थेटे निर्मित-दिग्दर्शित आगामी हिंदी चित्रपट आहे. रमेश थेटे फिल्म्सच्या बॅनरखालील या चित्रपटाची निर्मिती करण्यात आली आहे. हाही डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांना समर्पित केलेला चित्रपट आहे. हा चित्रपट 1 जानेवारी 1818 रोजी झालेल्या ऐतिहासिक कोरेगावच्या लढावर (Battle of Koregaon) आधारित आहे. या चित्रपटात शिदनाक इनामदार या महार योद्ध्याच्या मुख्य भूमिकेत अभिनेते अर्जुन रामपाल असणार आहेत. तसेच दिगंगना सूर्यवंशी, सनी लिओनी, अभिमन्यू सिंग हे कलाकार सुद्धा चित्रपटात असणार आहेत.

 

हे सुद्धा पहा :

 

डॉ. आंबेडकर यांच्यावरील लघुपट (Dr Ambedkar short films)

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची १३०व्या जयंती (२०२१ मध्ये) साजरी होत असताना बाबासाहेबांवरील एका दुर्मिळ लघुपटाची माहिती मिळाली, त्याचे नाव होते महापुरुष डॉ. आंबेडकर (The Great Dr. Ambedkar). हा इ.स. १९६८ मध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांवर निर्मित मराठी लघुपट आहे. या लघुपटाची निर्मिती महाराष्ट्र शासनाच्या प्रसिद्धी संचालनालयातर्फे १९६८च्या जुलै महिन्यात करण्यात आली होती. ‘व्हटकर प्रॉडक्शन्स’ या बॅनरखाली निर्मित करण्यात आलेल्या या लघुपटाचे दिग्दर्शन नामदेव व्हटकर यांनी केले होते. सुमारे १८ मिनिटांच्या या लघुपटाला संगीतकार दत्ता डावजेकर यांनी संगीत दिले होते. अभिनेते डेव्हिड अब्राहम यांनी लघुपटाचे निवेदन केले होते. डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर चित्रपट मराठी

Films based on Dr Ambedkar


जर बाबासाहेबांवर बनवलेल्या चित्रपटांचा विचार केला तर बहुतेक लोकांना एकच नाव स्मरते ते डॉ. जब्बार पटेल दिग्दर्शित “डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर” चित्रपटाचे, ज्यामध्ये अभिनेता माम्मूट्टीने मुख्य भूमिका साकारली होती. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर चित्रपट हा मूळ इंग्रजीमध्ये होता, आणि त्याची हिंदी आवृत्ती सुद्धा खूप लोकप्रिय आहे. डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकरांचे चित्रपट मोठ्या प्रमाणावर बघितले जातात.

परंतु ‘डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर’ या चित्रपटाच्या आधी आणि नंतरही बाबासाहेबांवर अनेक चित्रपट बनवले गेले आहेत, जे बहुधा प्रादेशिक भाषांपुरते मर्यादित होते तर काहींचे हिंदी डबिंगदेखील झाले. डॉ बाबासाहेब आंबेडकर हिंदी चित्रपट – मात्र एक आश्चर्याची गोष्ट ही की आजवर आपल्या बॉलिवूडने बाबासाहेबांवर कोणताही हिंदी चित्रपट बनलेला नाही!

बाबासाहेबांवर बनवलेल्या सर्व चित्रपटांबद्दल मी बर्‍याचदा गुगलवर search केले, पण मला कधीच योग्य निकाल मिळाला नाही. नेहमी दोन तीन चित्रपटांचीच माहिती दिसायची. आणि जेव्हा मी महात्मा गांधींवर बनलेल्या चित्रपटांविषयी माहिती शोधली तेव्हा मला बर्‍याच बातम्या आणि पोस्ट सापडल्या ज्यामध्ये त्यांच्यावरील चित्रपटांबद्दल पुरेशी माहिती होती.

बाबासाहेब आंबेडकरांवर बर्‍याच वेळा माहिती शोधल्यानंतरही सापडलत नाही म्हटल्यावर मी स्वतः त्यांच्यावर बनविलेले सर्व चित्रपट शोधण्याचा आणि ते संकलित करण्याचा संकल्प केला, आणि बरेच संशोधन व मेहनत घेऊन मी ही माहिती गोळा केलीच. ही माहिती संक्षिप्त स्वरुपात मी मराठी आणि हिंदी विकिपीडियामध्ये सुद्धा जोडली आहे.

या लेखामध्ये आपण बाबासाहेबांशी संबंधित तीन प्रकारच्या चित्रपटांबद्दल माहिती जाणून घेणार आहोत –

  • डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांवरील मुख्यधारेचे चित्रपट, ज्यात बाबासाहेबांची प्रमुख भूमिका आहे.
  • बाबासाहेबांची छोटीशी भूमिका असेलेले असे चित्रपट, जे इतर व्यक्तींवर बनवले गेले आहेत.
  • बाबासाहेबांना समर्पित केलेले चित्रपट किंवा त्यांच्या विचारांवर, ग्रंथावर आधारित असलेले असे चित्रपट, ज्यात बाबासाहेबांची भूमिका नाही आहे.

अगदी सुरुवातीलाच इ.स. १९९०, इ.स. १९९१, इ.स. १९९२, व इ.स. १९९३ अशा सलग चार वर्षांत बाबासाहेबांवर चित्रपट बनवण्यात आले होते. चला तर आता आपण जाणून घेऊया बाबासाहेबांशी संबंधित १५ पेक्षा जास्त चित्रपटांबद्दल… – More than 15 movies about Dr B R Ambedkar   बाबासाहेब आंबेडकर यांचे चित्रपट


संदर्भ व नोंदी

  • डेबू आणि सरणं गच्छामि या चित्रपटांमध्ये बाबासाहेबांची भूमिका कोणत्या अभिनेत्यांनी साकारली होती, याची माहिती मला मिळालेली नाही. त्यामुळे मी या लेखामध्ये त्या दोन अभिनेत्यांची नावे नमूद करू शकलो नाही. जर तुम्हाला याबद्दल काही माहिती असेल तर जरुर जरूर कळवावी, ही विनंती.
  • या यादीमध्ये एखाद्या चित्रपटाची माहिती लिहिली गेली नसेल तर कृपया मला संदर्भासह सूचित करा, तसेच या लेखात चुकून काही त्रुटी झाली असेल तर मला जरूर कळवावे.
  • बाबासाहेबांवर निर्मित चित्रपट आणि त्यामधील त्यांच्या भूमिका साकारलेले कलाकार, यांच्या नोंदी मी मराठी आणि हिंदी विकिपीडियांमध्ये सुद्धा केलेल्या आहेत. links खालीप्रमाणे आहेत :

 

हे ही वाचलंत का?


(धम्म भारतचे सर्व अपडेट्स मिळवण्यासाठी तुम्ही आम्हाला Facebook वर नक्की फॉलो करा.)

7 thoughts on “डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांवर निघालेत 15+ चित्रपट; Films about Dr Ambedkar

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *